Nije loše znati
Kako je pravilno
Pre nekoliko dana, tokom uskršnjih praznika, dobijali smo čestitke izrečene i napisane na različite načine. Verovatno se mnogi pitaju šta je od svega toga ispravno. Naziv ovog velikog crkvenog praznika i prigodan pozdrav izgovaramo na nekoliko načina: Uskrs, Vaskrs, Vaskrsenije, Voskresenije, voskresnuti, vaskrsnuti, Hristos vaskrse ili Hristos voskrese. Različiti oblici ukazuju na poreklo, odnosno na to da li oblik potiče iz srpskoslovenskog ili ruskoslovenskog jezika. U elektronskoj komunikaciji mogu se pročitati i (nepravilni) oblici Hristos vaskrese, Hristos voskrse, Hristos vaskrs i sl.
Reč Uskrs potiče iz srpskog narodnog jezika, u kojem je U zamenilo početno V (iza kog je sledio tvrdi poluglas). Prema tome, pravilni oblici su: Uskrs (srpsko narodno), Vaskrs (staro srpsko književno i crkveno) i Voskresenije (današnje srpsko crkveno), kao i pozdravi Hristos vaskrse (srpskoslovenski) i Hristos voskrese (ruskoslovenski).
Svi ostali oblici koji se čuju – voskrse, vaskrese i vaskrs – ne pripadaju ni starom ni današnjem srpskom crkvenom jeziku, što znači da su nepravilni.
Pod uticajem stranih jezika, sve češće (u novinama, na reklamnim panoima, u TV reklamama) vidimo nepravilno pisanje opisnih naziva praznika: Uskršnji Praznici, Božićni Praznici, Novogodišnji Praznici i sl.
Pravilno je navedene sintagme pisati malim slovom: uskršnji praznici, božićni praznici, novogodišnji praznici (prema pravilu o pisanju prisvojnih prideva, jer nije reč o zvaničnim nazivima praznika – Uskrs, Božić, Nova godina